Duurzaamheid en Systeem Denken voor de basischool

Systeem denken en Duurzaamheid

Duurzaamheid is een eigenschap van de wereld die alleen kan worden begrepen (en bereikt) als we in staat zijn om de samenhang, interactie en dynamoek van de wereld om ons heen te begrijpen. Dit is lastig stof, maar als je vanaf jonge leeftijd aan wordt blootgesteld, is het prima te snappen. Daarom heb ik een pakket aan lesstof gemaakt gericht op Groep 8 van de basis school. Dit is mijn eerste poging om dat te doen, en er kan heel veel aan verbeterd worden.

De eerste test is zeel positief. Recentelijk heb ik in groep 8 van basisschool De Kyckert in Wateringen 2 uur les over gegeven. Was enorm leuk, zeer enthousiaste kinderen en leerkracht, en naar verluid hebben ze nog dagen er over gehad. Ik was zeer positief verrast hoeveel ze er van hebben opgepikt.

Pakket bestaat uit discussies, spelletjes, videos, rondrennen en nadenken.

Kern boodschap en achtergrond

Gezien dat ik al heel lang onderzoek doe in duurzaamheid, is het voor mij lastig te bepalen wat algemene kennis is, en wat niet. Daarom aantal links naar begrippen die in de kern van de lespakket zitten. Links zijn naar de Engelse wikipedia, want ze zijn veel completer dan de Nederlandse versie.

  • Duurzaamheid
    • Voor eeuwig met z’n allen het leuk hebben. Een wereld maken waar iedereen op de aarde het goed heeft en de natuur niet kapot gaat
  • Negatieve externaliteiten
    • Er gebeuren dingen die eigenlijk niemand wil, maar we hebben niet altijd de mogelijkheid om wat aan te doen.
  • Dynamische interacties
  • Tragedy of the commons
    • We moeten samenwerken om dit goed te doen, maar dat is lastig als de wereld van iedereen is, en dus van niemand. Voor iedereen afzonderlijk is het slimste als je zo veel mogelijk pakt als je kan. Maar voor ons allemaal is dat heel slecht.
  • Prisoners Dillemma
    • Vaak loont het op korte termijn om niet mee te doen met afspraken. Veel samenwerking en afspraken nodig om dit te voorkomen.
  • Emergent gedrag
    • Alles hangt aan elkaar vast, en over tijd, al je handelingen hebben effect. Dus wat je doet is belangrijk, en je kan een beter wereld maken door dagelijks goede dingen te doen en er over met anderen te praten.

Randvoorwaarden

  • ~26 8ste groep kinderen, 11-12 jaar ~ 5 groepjes voor de oefeningen
  • 2 uur totaal, max 20 minuten per keer, ivm aandachtsboog
  • Veel spel en beweging, afgewisseld met inhoud/visuele elementen

/publications/SysteemdenkenEnDuurzaamheid/

Materialen

  • Lesmaterialen

  • Een scherm / projector voor de slides

  • Computer met NetLogo. Gratis en open source simulatie programma, die je hier kan downloaden
  • Hoepel spel
    • 2 hoepels
    • 2 volwassenen
  • Voor visserij spel
    • Een leuke ondoorzichtige emmer/bak
    • "Bootjes"
    • Briefjes / post-its en plastic bootjes / bakjes
    • gevouwen papieren bootjes waar je op kan schrijven
    • Potloden
    • Hoop muntjes/fiches/stukjes van iets. Glazen knikker zijn perfect en goedkoop
    • Bakjes per tafel/groep die een boot moet voorstellen
    • Optioneel : blauwe kleed/plastic sheet als zee, die over de emmer/bak kan
  • Ruimte waar de leerlingen rond kunnen lopen. Klaslokaal waar tafels opzijgeschoven zijn is perfect.

Gebruiksrechten

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Ofwel, je mag er mee doen wat je wil, inclusief geld mee verdienen, zolang je aangeeft waar het vandaan komt, en het op hetzelfde manier deelt met anderen.

links

social